KursyPoradnikiInspirujące DIYForum

Kopia zapasowa Raspberry Pi – jak skopiować kartę microSD?

Kopia zapasowa Raspberry Pi – jak skopiować kartę microSD?

Jak to mawiają: ludzie dzielą się na tych, którzy robią kopie zapasowe i na tych, którzy będą je robić. Wiele osób ma już nawyk robienia kopii np. swoich dokumentów. A co z innymi plikami?

Analogicznie, warto również jakoś zabezpieczać Raspberry Pi. Najprostszą, skuteczną metodą jest wykonanie pełnej kopii karty microSD.

O czym i dla kogo jest ten poradnik?

Poradnik ten dedykowany jest głównie dla osób korzystających z Raspberry Pi, ale skorzystać z niego mogą również użytkownicy wszystkich innych komputerów SBC. Malinka została wybrana jako przykład w związku ze swoją niewątpliwą popularnością.

Artykuł ten omawia najszybszą i najprostszą metodę utworzenia kopii całego Raspberry Pi, gdy mamy do dyspozycji PC z Windowsem. Dzięki temu w kilkanaście minut możliwe jest pełne odtworzenia stanu malinki - łącznie z wszystkimi konfiguracjami, dodatkowymi programami itd. Metoda ta jest niezwykle przydatna w krytycznych sytuacjach, jak np.: uszkodzenie karty microSD.

Kopiowanie karty z Raspberry Pi dla bezpieczeństwa

Karty warto kopiować dla bezpieczeństwa. W przypadku fizycznej awarii karty będzie można łatwo odzyskać skonfigurowany i gotowy do pracy układ. Czasami system psuje się również dzięki "pomocy" użytkownika. Szczególnie podczas nauki zdarza się, że coś przypadkiem zepsujemy np. nadpiszemy pliki, usuniemy złe katalogi lub zablokujemy sobie dostęp do RPi. Jeśli posiadamy pełną kopię karty to unikniemy mozolnej instalacji gołego systemu, konfiguracji internetu, zdalnych dostępów itd.

Trzeba pamiętać, że karty microSD to nie dyski SSD. Pamięci te nie były projektowane jako nośniki danych dla systemów operacyjnych. Karta microSD w Raspberry Pi może więc ulec uszkodzeniu - takie rzeczy się zdarzają i warto o tym pamiętać.

Kurs Raspberry Pi, projekty – #2 – Domoticz, DS18B20, maile
Kurs Raspberry Pi, projekty – #2 – Domoticz, DS18B20, maile

Raspberry Pi jest często używane jako kontroler automatyki domowej. Inteligentne sterowanie roletami i oświetleniem to mały wycinek tego co... Czytaj dalej »

Praktyczne powody do kopiowania kart Raspberry Pi

Kopiowanie przydaje się też podczas normalnej pracy. Załóżmy, że pod ręką mamy tylko jedną kartę microSD, a chcielibyśmy przetestować inny system operacyjny. Możemy szybko skopiować zawartość pamięci, zainstalować nowe oprogramowanie, a później wrócić do naszej poprzedniej instalacji.

Innym przykładem może być również konieczność identycznej konfiguracji większej liczby malinek np. podczas prowadzenia szkoleń lub uruchamiania małej serii urządzeń. Znacznie łatwiej wgrać obraz skonfigurowanego systemu na 50 malinkach, niż konfigurować każdą sztukę "od zera".

Jak skopiować kartę Raspberry Pi?

Utworzenie kopii karty nie polega na ręcznym skopiowaniu zawartości plików na komputer - a już szczególnie, gdy używamy Windowsa i widzimy tylko małą część plików. Do wykonania kopii potrzebne jest oprogramowanie, które stworzy obraz całej karty.

Proces utworzenia kopii rozpoczynamy od wyłączenia Raspberry Pi, wyciągnięcia karty i podłączenia jej do PC (np. przez czytnik kart pamięci). Na karcie są dwie partycje, jedna z nich zostanie rozpoznana przez Windowsa i zobaczymy jej zawartość. Tym razem ona nas nie interesuje, więc zamykamy to okno.

Podgląd widocznej części karty microSD

Podgląd widocznej części karty microSD

Pora na instalację programu, który zrobi kopię. W przypadku Windowsa najpopularniejszy jest darmowy Win32 Disk Imager, który potrafi tworzyć i wgrywać obrazy na pamięci przenośne.

Instalacja programu jest prosta i nie wymaga wyjaśnień. Wystarczy pobrać instalator i go uruchomić. Po kilkunastu sekundach standardowej instalacji wyświetli się następujący komunikat:

Ważne jest, aby karta była podłączona do komputera przed uruchomieniem programuWin32 Disk Imager nie ma zbyt wielu opcji i jest prosty w obsłudze. Na początku klikamy w niebieską ikonę folderu i wskazujemy miejsce, w którym ma być zapisana kopia.

Gdy znajdziemy odpowiednie miejsce na dysku to w ścieżce docelowej wpisujemy też nazwę kopii wraz z rozszerzeniem *.img (które oznacza obraz dysku/pamięci). Następnie z rozwijanego menu wybieramy literę przypisaną do karty, którą chcemy skopiować. Pamięć wyciągnięta z RPi będzie tutaj widoczna jako dwie litery - wystarczy wskazać dowolną z nich (program i tak utworzy kopię całej karty).

Poprawnie wypełnione pola programu

Poprawnie wypełnione pola programu

Aby rozpocząć tworzenie kopii wciskamy przycisk opisany jako "Czytaj". Proces ten nie powinien trwać długo - najwyżej kilka minut. Postęp możemy śledzić na standardowym, zielonym pasku:

Gdy kopia zostanie ukończona w miejscu docelowym znajdziemy plik, który faktycznie będzie zajmował tyle miejsca, ile maksymalnie mogłaby pomieścić karta:

Utworzona kopia systemu

Utworzona kopia systemu

Odtwarzanie kopii karty microSD

Wgrywanie kopii jest równie proste. Wpinamy kartę do PC i uruchamiamy Win32 Disk Imager. Klikając w ikonkę niebieskiego folderu wybieramy wcześniejszą kopię. Z rozwijanej listy wybieramy literę dysku, do której przypisana jest karta microSD. Na koniec klikamy przycisk "Zapisz".

Odtworzenie kopii karty microSD

Odtworzenie kopii karty microSD

Proces wgrywania kopii na kartę zajmie znacznie więcej czasu, niż trwało tworzenie obrazu. Wiąże się to głównie z tym, że karta pozwala na szybki odczyt informacji i wolniejsze ich zapisywanie.

Po nagraniu kopii, kartę możemy wyciągnąć z komputera i włożyć ją do Raspberry Pi. System powinien zadziałać tak samo, jak działał przed zrobieniem kopii.

Alternatywna metoda wgrywania obrazu

Alternatywnie do wgrywania kopii na kartę można wykorzystać znany nam już program Etcher, który był używany w kursie podstaw Raspberry Pi do wgrywania Raspbiana na nową kartę. Postępujemy tak samo jak podczas wgrywania nowego systemu.

Wgrywanie kopii karty za pomocą alternatywnego programu

Wgrywanie kopii karty za pomocą alternatywnego programu

Co, gdy karta była większa?

Jeśli obraz systemu wgramy na kartę microSD o większej pojemności, to system również zadziała od razu. Niestety malinka nie będzie jednak widziała pełnej pojemności karty.

Aby to naprawić wystarczy jednak uruchomić narzędzie raspi-config, a następnie wybrać Advanced options. W nowym menu wybieramy Expand Filesystem i zatwierdzamy zmianę ustawień. Po ponownym uruchomieniu systemu, Raspberry Pi będzie już miało dostęp do całej karty.

Podsumowanie

Opisana w tym poradniku metoda jest bardzo prosta i wygodna. Co najważniejsze, działa ona dobrze niezależnie od tego co jest zainstalowane na Raspberry Pi. Jedyną wadą tego rozwiązania jest rozmiar kopii, który zawsze zajmuje tyle co cała karta.

Tworzenie mniejszej kopii byłoby wygodniejsze, ale znacznie trudniejsze. Z drugiej strony, nie są to wielkości, którymi trzeba się bardzo przejmować. Zawsze znajdzie się jakaś metoda, aby znaleźć na PC kilka dodatkowych GB na kopię - warto więc pamiętać o tej prostej metodzie, bo często można dzięki niej zaoszczędzić później kilka godzin pracy.

Raspberry Pi kurs od podstaw – #1 – wstęp, spis treści
Raspberry Pi kurs od podstaw – #1 – wstęp, spis treści

W ciągu kilku ostatnich lat w świecie elektroniki ogromną popularność zyskały dwie platformy. Dzięki Arduino i Raspberry Pi każdy... Czytaj dalej »

Autor: Damian Szymański
Test: Piotr Adamczyk

karta, kopia, raspberrypi, Raspbian, rpitips, sbc, system

Trwa ładowanie komentarzy...