Losowe miganie LED

[mmuha]

Witam,

Chciałem zrobić losowo migające diady LED bez użycia uC. W sieci jest sporo schematów - wszystkie sprowadzają się do użycia tranzystora NPN podłączonego "odwrotnie" i kondensatora. Najczęściej można spotkać taki schemat:

Użyłem kilku różnych tranzystorów NPN i różnych kondensatorów ale efekt jest ten sam: dioda nie miga. Ale jak dotknę nóżkę diody końcówką krótkiego kabelka (trzymając za izolację) dioda zaczyna migać losowo!!!. Czy ktoś może wyjaśnić o co chodzi? Efekt na filmiku: 

 

I mam jeszcze pytanie: jak odczytać obraz z oscyloskopu - rozumiem, że ładuje się kondensator i po wzroście napięcia powyżej napięcia przebicia tranzystora powinna się zapalić dioda i rozładować kondensator. Wykres przy ustawieniach 2 ms/cm i 2V/cm wygląda następująco: 

 

[marek1707]

W sieci jest sporo układów a Ty wybrałeś najgorszy możliwy. Działanie tego cosia opiera się na pewnej zupełnie niekatalogowej własności tranzystora bipolarnego i jest nieprzewidywalne. Oczekujesz tzw. przebicia lawinowego złącza BE (spolaryzowanego zaporowo), które następnie wstrzykuje nośniki do bazy i tym samym podtrzymuje prąd kolektora aż do wartości niższej niż ten przy którym nastąpiło przebicie. Dzięki temu masz element z ujemną rezystancją (bez tego nie zamruga, prawda?) trochę podobny do diaka i to może działać, ale niestety nie musi. Z jednym typem tranzystora dioda będzie mrugać a z innym typem albo nawet z innym egzemplarzem tego samego typu - już nie. Oczywiście nie będzie to mruganie losowe - ja napisałeś - tylko okresowe, z czasem wyłączenia zależnym od układu ładującego 1k/330uF i rozładowującego (330uF/100R/LED). Ten układ uruchamiasz woltomierzem, nic tu po oscyloskopie. Z czego to zasilasz i jakim napięciem? Musi być tego sporo, 12V podane na schemacie to dobry pomysł, bo napięcie przebicia złącza BE to okolice 5-6V. Po włączeniu mierzysz napięcie na emiterze (względem masy oczywiście) i jeśli kondensator naładował się już do >8V i wciąż diodka nie zabłysła, nic z tego nie będzie. Jeśli świeci ciągle, ale słabo - to samo. Zmieniasz tranzystor aż trafisz na taki co zadziała albo Ci się znudzi i zmontujesz coś co zamruga od pierwszego strzału. Jak sam napisałeś: "w sieci jest sporo układów". Propnuję na 555 albo min. dwóch tranzystorach. W ostateczności możesz użyć LED mrugającej "fabrycznie":

https://botland.com.pl/pl/diody-led/3314-dioda-led-5mm-czerwona-migajaca-10-szt.html

Twój układ to przykład gdy upraszczanie do granic możliwości (i chyba brak zrozumienia idei działania) nie prowadzi do dobrego rozwiązania.

[mmuha]

Tak, wiem że to zastosowanie "niekatalogowe" tranzystora i rozumiem, że nie z każdym może zadziałać (pomysł był taki, żeby zrobić migający lampionik dla córki bez żadnych układów scalonych:)). Zastanawiam się tylko, dlaczego to przebicie (jeżeli występuje) następuje po dotknięciu czymś metalowym - czy to możliwe że układ łapie ładunek elektrostatyczny z powietrza - i co dalej? Generalnie próbowałem niewielkich przedmiotów metalowych, odizolowanych ode mnie i zawsze przy pocieraniu o nóżkę diody lub rezystora dioda się zapalała.

I dlaczego wzrost napięcia dochodzi do ok 5V (Vzas. = 12V) i mamy spłaszczenie fali (tu ładuje się kondensator) a potem widać kolejny wzrost napięcia do 8V. Rzeczywiście 8V nie przekracza i dlatego nie może się zapalić dioda. Ale w takim razie nie ma "przebicia" i nie rozumiem, jak się rozładowuje kondensator.

Bez oscyloskopu to raczej nic nie zobaczę na voltomierzu - kondensator ładuje się 4 ms.

[marek1707]

Sonda oscyloskopu nie jest zupełnie pasywna. Jaką prezentuje impedancję, gdzie na ekranie jest 0V i czy rzeczyweiście masz podstawę kalibrowaną? Bo mi to bardziej wygląda na zakłócenie od sieci 50Hz, tylko że wtedy musiałbyś mieć w poziomie 5ms/dz. W tym układzie i z tym egzemplarzem tranzystora możesz być na granicy działania i niewielkie ładunki doprowadzone do którejś jego elektrody mogą zmieniać napięcie węzła i powodować wyładowanie. Układ będący w takiej chwiejnej równowadze działa wtedy trochę jak wyłącznik dotykowy lub wejście wzmacniacza audio, czuły na pojemność i słabe prądy.

Jeżeli przebieg na ekranie jest zdjęty z kondensatora, to rzeczywiście wygląda dziwnie, bo akurat w tym węźle masz spore prądy (opornik 1k z 12V) i sporą pojemność więc absolutnie nie można tu mówić o czułości tego punktu na zakłócenia. Moim zdaniem nie masz podłączonej masy oscyloskopu do masy (minusa zasilania) układu i widzisz 50Hz z sieci.

[Polecacz 101]

Produkcja i montaż PCB - wybierz sprawdzone PCBWay!
   • Darmowe płytki dla studentów i projektów non-profit
   • Tylko 5$ za 10 prototypów PCB w 24 godziny
   • Usługa projektowania PCB na zlecenie
   • Montaż PCB od 30$ + bezpłatna dostawa i szablony
   • Darmowe narzędzie do podglądu plików Gerber
Zobacz również » Film z fabryki PCBWay