Oświetlenie do modelu HONDA CBR1100XX SUPER BLACKBIRD

[ModelAXE]

Witam Serdecznie.

Na tym worklog'u będę opisywał moje postępy prac z wykonania oświetlenia do modelu motoru HONDA CBR1100XX SUPER BLACKBIRD.
Jest to drugi model, który robię z elementami elektroniki, więc ciągle jeszcze odkrywam podstawy.

Dla przypomnienia dodam iż pierwszym modelem z elektroniką było KAWASAKI NINJA H2 CARBON, którego wykonanie opisałem tutaj.

 

Nie przedłużam już więcej i poniżej opisuję część elektroniczną.

Na początek postanowiłem wyeliminować pewną wadę poprzedniego projektu, a mianowicie bardzo krótkie działanie oświetlenia na baterii.
Baterie, których używałem w KAWASAKI to CR2032, jednak wystarczają one tylko na niecałą dobę działania.
Być może coś źle zrobiłem w połączeniach lub doborze elementów, ale tym razem na pewno będzie lepiej.
Tak się składa, że w nowym modelu jest podwójne siedzenie, więc postanowiłem zamontować większe baterie 🙂

Trzeba było wyciąć odrobinę części z środka modelu, które i tak nie były by widoczne, ale całość powinna działać dłużej.

Wymyśliłem też sobie, że tym razem kierunkowskazy będą mogły migać niezależnie lewy/prawy oraz oczywiście razem jako awaryjne.
Do tego jednak musiałem wymyślić jak to zrobić, ponieważ nawet jak zasilałem jedną diodę to prąd mi "przepływał" również do drugiej.
Na szczęście doczytałem na kursie forbot'a o diodach krzemowych i wykombinowałem sobie taki prosty układ jak poniżej.

Skoro mój pomysł działa to skleiłem cztery diody krzemowe razem oraz zlutowałem tak aby można było wykorzystać gotowy element w modelu.

Przy okazji zmierzyłem sobie spadek napięcia na tych moich diodach i wychodzi mi 0,4V, a na kursie było, że powinno być 0,7V.
Zastanawiam, się czy te moje diody są jakieś "lepsze", czy też może wartość podana na kursie była taka bardziej przykładowa.

Przy okazji lutowania przygotowałem też wstępnie diody na kierunkowskazy i co ciekawe nawet świecą 🙂

Teraz mam w planie dokładne wyliczenie jakich rezystorów potrzebuję. Tym co mi z tych wyliczeń wyszło pochwalę się w następnym wpisie.

Na razie to tyle. Dziękuję za uwagę i do zobaczenia.

Edytowano Czerwiec 17, 2022 przez ModelAXE

[ModelAXE]

Wyjaśniła się sprawa ze spadkiem napięcia na diodzie krzemowej !

Okazało się iż to nie moje diody są jakiś "lepsze" lub coś w tym rodzaju, tylko po prostu nie umiem poprawnie zmierzyć spadku napięcia na diodzie.
Wstyd się przyznać co pokręciłem. Nie mam jednak powodu aby coś na w tym wroklog'u ukrywać więc opiszę jak to się pięknie pomyliłem.

Zmierzyłem sobie napięcie zasilania tak po prostu bez obciążenia oraz napięcie występujące "za diodą" ciągle bez obciążenia.
Wyszło mi więc 6,30V - 5,94V = 0,36V i dlatego wcześniej napisałem zaokrąglając, że moje diody mają spadek napięcia 0,4V.

Wyszło mi właściwie połowę tego co powinno być i nie dawało mi to spokoju dlaczego się to nie zgadza.
Teraz już wiem, że źle pomierzyłem i dlatego wyszły mi "głupoty".

Po wykonaniu poprawnego pomiaru okazało się, że moje diody mają jednak prawidłowy spadek napięcia (w zaokrągleniu przepisowe 0,7V).
Przy okazji zmierzyłem również żółtą diodę świecącą i wyszedł mi niemal idealny wynik (w zaokrągleniu przepisowe 2,0V).

Teraz pozostało mi już tylko dla pewności wyliczyć i sprawdzić pomiarem natężenie prądu, czy teoria zgadza się z praktyką.
Napięcie zasilania zmierzone "pod obciążeniem" wynosi 6,19V.
Spadek napięcia na diodzie krzemowej to 0,66V.
Spadek napięcia na żółtej diodzie to 1,95V.
Rezystor jaki użyłem to 1KΩ (nie mierzony).
Matematyka twierdzi, że natężenie prądu powinno być ((6,19V - 0,66V) - 1,95V) / 1KΩ = 3,58mA.
Praktyka pokazała, że pomiar to 3,54mA (różnica 1,13% czyli właściwie niemal idealna zgodność).

No to teraz jak już umiem mierzyć oraz liczyć będę mógł ustalić, a później sprawdzić jakie rezystory wykorzystać do kierunkowskazów.

Na dzisiaj to tyle, odezwę się wkrótce jak policzę rezystory.

 

Edytowano Czerwiec 17, 2022 przez ModelAXE

[ModelAXE]

Zacząłem liczyć rezystory a przy okazji ile mi potrzeba układów NE555.

Okazuje się, że nowe "skromne" pomysły to przy moich umiejętnościach generują potrzebę używania coraz więcej układów NE555.

Licząc tak na początek to wychodzi mi tak:

1. Jeden układ dla włączania i wyłączania świateł drogowych (długich) niezależnie od całej reszty
2. Jeden układ dla włączania i wyłączania świateł stop niezależnie od całej reszty
3. Trzy układy dla migania kierunkowskazami przez wymyślony układ diod (lewy, prawy, oba razem jako awaryjne)
4. Dwa układy aby kierunkowskazy zmieniały się raz przez chwilę lewy, następnie przez chwile prawy a następnie przez chwile oba na raz

Razem to daje mi w sumie siedem układów NE555, a każdy z nich z dwoma rezystorami oraz dwoma kondensatorami.
To zaczyna być za bardzo skomplikowane i musiałem wymyślić co zrobić dalej.

I tutaj okazuje się, że w poprzednim worklog'u @Treker trafnie przewidział przyszłość i zwróciłem się z zainteresowaniem do Adruino.
Dodatkowo też w poprzednim worklog'u @ethanak podpowiedział mi, że do moich potrzeb to by się nadało ATtiny, czyli znowu Arduino.

Tak się idealnie się składa, że Forbot ma kurs dla początkujących, czyli właśnie dla mnie https://forbot.pl/blog/kurs-arduino-podstawy-programowania-spis-tresci-kursu-id5290

Kupiłem sobie gotowy zestaw do tego kursu oraz kilka dodatkowych modułów ATtiny85 i zaczynam przygodę z programowaniem.

Już po dwóch częściach kursu umiem migać diodą, a przy okazji okazało się, że właściwie to "cofam się 30 lat wstecz" do czasów mojej młodości.
Właśnie równo 30 lat temu programowałem sobie w BASIC'u na ZX Spectrum, a później w ASSEMBLER'ze na PC i386.
Teraz programuję sobie znowu w C/C++ tym razem na Arduino.

Na razie to tyle. Dam znać niedługo co mi z tego wszystkiego wyszło.

Edytowano Lipiec 3, 2022 przez ModelAXE

[ethanak]

Attiny to niekoniecznie Arduino Framework - możesz korzystać ale nie musisz.

Spróbuj RPi Pico (tego bez wifi) i MicroPythona - cenowo wyjdzie lepiej, a i Python jest nieco prostszy.

[Polecacz 101]

Produkcja i montaż PCB - wybierz sprawdzone PCBWay!
   • Darmowe płytki dla studentów i projektów non-profit
   • Tylko 5$ za 10 prototypów PCB w 24 godziny
   • Usługa projektowania PCB na zlecenie
   • Montaż PCB od 30$ + bezpłatna dostawa i szablony
   • Darmowe narzędzie do podglądu plików Gerber
Zobacz również » Film z fabryki PCBWay

[ModelAXE]

12 minut temu, ethanak napisał:

Attiny to niekoniecznie Arduino Framework - możesz korzystać ale nie musisz.

Spróbuj RPi Pico (tego bez wifi) i MicroPythona - cenowo wyjdzie lepiej, a i Python jest nieco prostszy.

Nie wszystko na raz, na razie ATtiny z Arduino, a potem to się zobaczy co będzie dalej 😀

[ethanak]

Pico też możesz programować w Arduino Ide, a ma w sumie więcej pinów niż 5 sztuk ATtiny

[ModelAXE]

Przerobiłem lekcje migania diodami i napisałem program dla mojego modelu.

Jest to prosty program, który miga kierunkowskazami oraz okresowo włącza i wyłącza światła stop oraz światła drogowe.
Kierunkowskazy mogą działać niezależnie od siebie, ale mogą też działać wspólnie jako światła awaryjne.
Czasy działania kierunkowskazów, świateł stop oraz świateł drogowych są bazowane na stałych wartościach.
Wartości te są jednak losowo modyfikowane +/- o procentową wartość aby wyeliminować powtarzalność działania.
Czas migania oraz świecenia oparty jest na "cyklach migania", które są używane do liczników świecenia oraz przerw.

Jeśli to kogoś zainteresuje, załączam program do tego wpisu HONDA-CBR1100XX-V2a.zip.

Jako ciekawostkę potraktowałem następujący komunikat kompilatora:
Szkic używa 3080 bajtów (9%) pamięci programu. Maksimum to 32256 bajtów.
Zmienne globalne używają 20 bajtów (0%) pamięci dynamicznej, pozostawiając 2028 bajtów dla zmiennych lokalnych. Maksimum to 2048 bajtów.

Do mojego modelu oczywiście nie "upchnę" całego Arduino, więc zacząłem czytać jakie ma parametry kupione przeze mnie ATtiny85.
Okazało się, że ma 8KB pamięci FLASH oraz 512B pamięci SRAM (na szczęście to jest jak najbardziej wystarczające).

Zastanawiałem się jednak, czy mogę wykorzystać ATtiny25, które ma tylko 2KB pamięci FLASH oraz 128B pamięci SRAM.
Do tego celu postanowiłem zredukować program poprzez usunięcie losowego modyfikowania czasów działania świateł.

Nowy program HONDA-CBR1100XX-V3a.zip według kompilatora powinien się zmieścić nawet na ATtiny25.
Szkic używa 1894 bajtów (5%) pamięci programu. Maksimum to 32256 bajtów.
Zmienne globalne używają 20 bajtów (0%) pamięci dynamicznej, pozostawiając 2028 bajtów dla zmiennych lokalnych. Maksimum to 2048 bajtów.

Pobawię się teraz w używanie Arduino jako ISP i dam znać co z tego wyszło.

[ethanak]

Tak na mój gust to wystarczy ATtiny 13 🙂

[ModelAXE]

Rewelacja udało mi się za pierwszym razem zaprogramować ATtiny25.

Najpierw znalazłem w miarę użyteczny poradnik po polsku, a jak już co nieco zrozumiałem to doczytałem oryginalną angielską dokumentację.
Wykonałem na płytce stykowej programator dla mikrokontrolerów i pełny sukces już za pierwszym razem.
Udało się zaprogramować ATtiny25 najpierw wypalając bootloader (w trybie bez bootloader'a) a następnie wgrać ten mój program.

Komunikat z kompilatora wyszedł mi następujący:
Szkic używa 1498 bajtów (73%) pamięci programu. Maksimum to 2048 bajtów.
Zmienne globalne używają 20 bajtów (15%) pamięci dynamicznej, pozostawiając 108 bajtów dla zmiennych lokalnych. Maksimum to 128 bajtów.

Przygotowałem na drugiej płytce stykowej oczekiwany schemat połączeń motocykla i wszystko działa.

Dla zainteresowanych mam jeszcze cztery dodatkowe sprawy do wyjaśnienia.

1. Zasilanie bateryjne mam zrobione 6V lecz doczytałem, że ATtiny25 potrzebuje maksymalnie 5.5V
   Rozwiązałem ten problem przepuszczając zasilanie przez diode krzemową, która jak już wiem zmniejsza napięcie o 0.7V
   6.0V - 0.7V = 5.3V i to jest dokładnie tyle ile mi potrzeba dla ATtiny25
    
2. Na linii zasilającej już za diodą krzemową dodałem też kondensator 100uF dla filtracji zasilania
   W sumie to nie wiem, czy to jest w ogóle potrzebne, ale tak sobie wymyśliłem, że nie zaszkodzi
    
3. Biała ciągle świecąca dioda to będą po prostu światła mijania, a dodatkowe światła drogowe to druga biała dioda
    
4. Zielona ciągle świecąca dioda jest na płytce tylko tak dla sprawdzenia, że działa zasilanie po diodzie krzemowej

 

Zrobiłem też drugie programowanie tym razem ATtiny85, które również było pełnym sukcesem.
Tym razem komunikat kompilatora był następujący:
Szkic używa 1502 bajtów (18%) pamięci programu. Maksimum to 8192 bajtów.
Zmienne globalne używają 20 bajtów (3%) pamięci dynamicznej, pozostawiając 492 bajtów dla zmiennych lokalnych. Maksimum to 512 bajtów.

 

Niby wiem, że to co zrobiłem to żadne cuda, ale i tak jestem z siebie bardzo dumny. 
Nigdy w życiu nie programowałem mikrokontrolerów, a tu proszę wystarczył kurs Forbot'a oraz odrobinę dokumentacji i gotowe.
Dzięki chłopaki za to co przygotowaliście, naprawdę te Wasze kursy to świetna sprawa 🤩

Odezwę się wkrótce z kolejnymi informacjami o postępie prac.
Na razie wracam do liczenia rezystorów, lutowania oraz oczywiście samej części modelarskiej.

 

[ModelAXE]

2 godziny temu, ethanak napisał:

Tak na mój gust to wystarczy ATtiny 13 🙂

@ethanak spróbowałem zmniejszyć program wywalając funkcję random(), ale osiągnąłem tylko taki efekt:
Szkic używa 1282 bajtów (3%) pamięci programu. Maksimum to 32256 bajtów.
Zmienne globalne używają 17 bajtów (0%) pamięci dynamicznej, pozostawiając 2031 bajtów dla zmiennych lokalnych. Maksimum to 2048 bajtów.

Z tego co wiem ATtiny13 ma tylko 1KB pamięci FLASH, więc ten mój program HONDA-CBR1100XX-V4a.zip by się jednak nie zmieścił.
Trzeba by popracować nad zmianą koncepcji samego programu, ale taka optymalizacja to jeszcze nie jest zabawa dla mnie.

No chyba, że komuś się nudzi i zechce zaproponować lepszą (czytaj mniejszą wersję) tego samego programu aby zmieścił się w 1KB pamięci.

Jeśli znajdzie się taki "atrysta" to chętnie zapoznam się z takim programem.

Edytowano Lipiec 5, 2022 przez ModelAXE

[ModelAXE]

Potrzebuję odrobiny wsparcia bardziej doświadczonych elektroników.

Proszę @Treker, @ethanak lub kogokolwiek innego o pomoc i komentarz, czy to co kombinuję poniżej to ma w ogóle sens.

 

Zrobiłem sobie pomiary mojej instalacji i wychodzą mi następujące wyniki:
Napięcie zasilania: 6.16V (tyle daje nowy komplet baterii)
Napięcie za diodą: 5.45V (akurat tyle ile potrzeba do maksymalnego zasilania ATtiny25)
        spadek napięcia na diodzie to 0.71V, czyli właściwie idealny wynik
Prąd całego układu: 15,33mA (i tutaj zaczynam kombinowanie, czy można jakoś "zaoszczędzić" na zużywanym prądzie)

 

Według dokumentacji ATtiny25 zasilanie może być z zakresu od 2.7V do 5.5V.
Skoro zwykłą diodą krzemową mogę zmniejszyć napięcie o 0.7V, to czemu by nie zmniejszyć o 4 x 0.7V, czyli o 2.8V (nominalnie z 6.0V do 3.2V)?

Zamieniłem jedną diodę na cztery diody w mojej instalacji i porobiłem kolejne pomiary:
Napięcie zasilania: 6.19V (tym razem nieco więcej, ale rozumiem, że to jest OK)
Napięcie za diodami: 3.36V (akurat z lekkim zapasem ile potrzeba do minimalnego zasilania ATtiny25)
        spadek napięcia na czterech diodach to 2,83V, czyli właściwie idealny wynik
Prąd całego układu: 6,60mA (ponad połowę mniej niż poprzednio z jedną diodą)
        wychodzi 57% "oszczędności", czyli jeśli dobrze kombinuję dwa razy dłuższe działanie na tych samych bateriach.

 

Tutaj właśnie pojawia się pytanie do bardziej doświadczonych elektroników, czy ja prawidłowo sobie tutaj kombinuję?
Po pierwsze, czy to tak można sobie zmniejszać napięcie diodami?
Po drugie czy to faktycznie oznacza, że pobór prądu jest ponad połowię mniejszy, czyli będzie dwa razy dłuższe działanie układu?

Jeśli bateria nieco się rozładuje, to 4 diody mogą dać napięcie za bardzo na granicy minimalnego zasilania.
Kombinuję więc dla bezpieczeństwa, czy nie dać jednak 3 diody jeśli cały pomysł ma w ogóle sens.

 

Czekam na jakąś poradę, a w tak zwanym międzyczasie kombinuję sobie dalej.

 

[ethanak]

23 godziny temu, ModelAXE napisał:

Szkic używa 1282 bajtów (3%) pamięci programu. Maksimum to 32256 bajtów.
Zmienne globalne używają 17 bajtów (0%) pamięci dynamicznej, pozostawiając 2031 bajtów dla zmiennych lokalnych. Maksimum to 2048 bajtów.

Ciekawe, kompilujesz na Arduino a kod chcesz mieć na ATtiny?

U mnie Twój kod bez żadnych zmian skompilowany na ATtiny13:

Szkic używa 384 bajtów (37%) pamięci programu. Maksimum to 1024 bajtów.
Zmienne globalne używają 8 bajtów (12%) pamięci dynamicznej, pozostawiając 56 bajtów dla zmiennych lokalnych. Maksimum to 64 bajtów.

 

1 godzinę temu, ModelAXE napisał:

Po pierwsze, czy to tak można sobie zmniejszać napięcie diodami?

Do zmniejszania sobie napięcia stosuje się regulatory napięcia wszelkiej maści (LDO, przetwornice).

A do ograniczania poboru prądu przez mikrokontroler stosuje się usypianie owego mikrokontrolera na czas, kiedy ma nic nie robić (bo jak spojrzysz na swój kod to widzisz że praktycznie cały czas kręci prockiem w delayu).

Z przeróbkami kodu raczej nie pomogę - dawno w AVR-ach nie grzebałem i trochę mi się zapomniało. Ale parę osób na forum by się znalazło...

 

[ModelAXE]

9 minut temu, ethanak napisał:

Ciekawe, kompilujesz na Arduino a kod chcesz mieć na ATtiny?

Kompiluję na Arduino Uno R3 aby orientacyjnie zobaczyć jaki ten program będzie miał rozmiar.

 

10 minut temu, ethanak napisał:

U mnie Twój kod bez żadnych zmian skompilowany na ATtiny13:

Szkic używa 384 bajtów (37%) pamięci programu. Maksimum to 1024 bajtów.
Zmienne globalne używają 8 bajtów (12%) pamięci dynamicznej, pozostawiając 56 bajtów dla zmiennych lokalnych. Maksimum to 64 bajtów.

 

Tego nie rozumiem jak zrobiłeś 384 bajtów, ponieważ wgrywając wersję V2a oraz V3a na ATtiny25/ATtiny85 dostawałem znacząco większe wyniki.

Dnia 5.07.2022 o 18:48, ModelAXE napisał:

Szkic używa 1502 bajtów (18%) pamięci programu. Maksimum to 8192 bajtów.
Zmienne globalne używają 20 bajtów (3%) pamięci dynamicznej, pozostawiając 492 bajtów dla zmiennych lokalnych. Maksimum to 512 bajtów.

@ethanak napisz coś więcej, którą wersję programu kompilowałeś (V2a, V3a, czy V4a) i jak to robiłeś?

 

Odnośnie tego tematu:

14 minut temu, ethanak napisał:

Do zmniejszania sobie napięcia stosuje się regulatory napięcia wszelkiej maści (LDO, przetwornice).

To wiem już, że powinienem użyć regulatora napięcia, ale nie mogłem znaleźć takiego co by mi zrobił z nominalnych 6.0V oczekiwane 5.0V.
Teraz ewentualnie poszukam takiego co robi z nominalnych 6.0V oczekiwane 3.3V, ale jeszcze nie wiem, czy takie w ogóle istnieją.

 

Będę się uczył i kombinował dalej. Wkrótce dam znać co mi z tego wyszło w kolejnej części mojej opowieści.

 

ps. Widziałem, że są możliwości "usypiania" mikrokontrolera, ale na razie to jest poza moimi umiejętnościami.

19 minut temu, ethanak napisał:

A do ograniczania poboru prądu przez mikrokontroler stosuje się usypianie owego mikrokontrolera na czas, kiedy ma nic nie robić (bo jak spojrzysz na swój kod to widzisz że praktycznie cały czas kręci prockiem w delayu).

No chyba, że to jakaś prosta sprawa zamiast delay(ms) jest coś w stylu "zaśnij_i_oszczędziaj_prąd(ms)" (doczytam sobie jeszcze).

 

[ethanak]

16 minut temu, ModelAXE napisał:

którą wersję programu kompilowałeś (V2a, V3a, czy V4a) i jak to robiłeś?

Wersja V4a sądząc po nazwie (to co wrzuciłeś ostatnio).

A jak kompilowałem? Ustawiłem w Artuino IDE jako płytkę MicroCore/ATtiny13 i wcisnąłem Ctrl-R 🙂

 

[ModelAXE]

Pokombinowałem nieco z ustawieniami menedżera płytek oraz z parametrami kompilacji.

Osiągnąłem wyniki nawet "niższe" niż @ethanak, więc jednak umożliwiające wykorzystanie ATtiny13 (gdybym tylko takie miał).

ATtiny25 - dla wersji V3a, sprawdzone i nawet działa
Szkic używa 1506 bajtów (73%) pamięci programu. Maksimum to 2048 bajtów.
Zmienne globalne używają 20 bajtów (15%) pamięci dynamicznej, pozostawiając 108 bajtów dla zmiennych lokalnych. Maksimum to 128 bajtów.

ATtiny25 - dla wersji V4a, sprawdzone i nawet działa
Szkic używa 948 bajtów (46%) pamięci programu. Maksimum to 2048 bajtów.
Zmienne globalne używają 17 bajtów (13%) pamięci dynamicznej, pozostawiając 111 bajtów dla zmiennych lokalnych. Maksimum to 128 bajtów.

ATtiny13 - dla wersji V3a, nie ma jak sprawdzić, czy działa ponieważ nie mam ATtiny13
Szkic używa 922 bajtów (90%) pamięci programu. Maksimum to 1024 bajtów.
Zmienne globalne używają 11 bajtów (17%) pamięci dynamicznej, pozostawiając 53 bajtów dla zmiennych lokalnych. Maksimum to 64 bajtów.

ATtiny13 - dla wersji V4a, nie ma jak sprawdzić, czy działa ponieważ nie mam ATtiny13
Szkic używa 364 bajtów (35%) pamięci programu. Maksimum to 1024 bajtów.
Zmienne globalne używają 8 bajtów (12%) pamięci dynamicznej, pozostawiając 56 bajtów dla zmiennych lokalnych. Maksimum to 64 bajtów.
 

Na razie chyba wystarczy kombinowania z kompilacjami.

Przy okazji robiąc pomiary spaliłem bezpiecznik w mierniku i będę musiał teraz z tym sobie poradzić 😬

Dam znać jak będę miał jakieś nowe postępy prac.