Kurs elektroniki – #7b – projekty z tranzystorami, MOSFET-y

[Treker (Damian Szymański)]

@Papaya to postaraj się o bardziej szczegółowe zdjęcia i będziemy szukać błędu. Jak sam widzisz, nikt tutaj w komentarzach nie zgłaszał ostatnio takich błędów, więc zakładam, że jednak błąd krył się gdzieś na Twojej płytce 😉

6 minut temu, Hromosom napisał:

W sensie jak szybko diody migają,bo jeśli stan zmienia się co np 10 ms to możesz mieć wrażenie że świecą się obie z uwagi na bezwładność oczu

@Hromosom w tym przykładzie miganie diod powinno być bardzo dobrze widoczne. Tutaj nawet ostatnio ktoś wrzucał demo działania tego układu: https://forbot.pl/forum/topic/12709-kurs-elektroniki---7b---projekty-z-tranzystorami-mosfet-y/page/14/#comment-182950

 

 

[Papaya]

@Treker Znalazłem swój błąd: z daleka na obrazku wszystkie rezystory wyglądały identycznie, jednak po przybliżeniu okazało się że 2 z nich to rezystory 10 kΩ, a pozostałe 2 to rezystory 1 kΩ. Po wymianie wszystko działa jak należy. 

Edytowano Grudzień 26, 2022 przez Papaya
Błąd

[Treker (Damian Szymański)]

@Papaya super, cieszę się, że sprawa rozwiązana. Przy okazji masz za sobą dobre ćwiczenie - szukanie błędów 🙂 Powodzenia w dalszych eksperymentach!

[Darvald]

Rozdział o tranzystorach to w sumie pierwsza trudniejsza część kursu. Dopiero dwukrotne przeczytanie pozwoliło mi zrozumieć o co chodzi. Potem poszło już z górki i oba projekty udało mi się poprawnie wykonać.

Trochę rozczarowała mnie niska częstotliwość migania diod w multiwibratorze astabilnym. Założyłem, że jest ona zależna od pojemności kondensatorów tzn. im pojemniejszy kondensator tym niższa częstotliwość migania. W celu sprawdzenia podmieniłem kondensatory 220 µF na 1000 µF i faktycznie częstotliwość zmalała. Także żeby osiągnąć wyższą częstotliwość niż w projekcie to trzeba by było użyć kondensatorów o mniejszej pojemności. Projekt robiłem w trakcie świąt, także zakup nowych kondensatorów nie wchodził w grę, ale od czego mamy rozdział #4 kursu. Połączenie szeregowe kondensatorów powinno zmniejszyć ich pojemność. Zatem do obu kondensatorów 220 µF dołączyłem szeregowo po jeszcze jednym kondensatorze 220 µF co dało pojemność (220 µF * 220 µF) / (220 µF + 220 µF) = 110 µF i faktycznie wtedy częstotliwość migania wzrosła, więc byłem ukontentowany 🙂

Zrealizowałem sobie jeszcze jeden eksperyment, a mianowicie chciałem osiągnąć 3 naprzemiennie migające diody. Zrobiłem trzecią "konstrukcję" składającą się z diody, dwóch rezystorów, kondensatora i tranzystora. Jedyne co trzeba było podmienić to połączenie z bazą tranzystora tzn. baza z lewej konstrukcji była podpięta do środkowej konstrukcji (kondensatora i rezystora 10k Ω), baza ze środkowej do prawej i baza prawej do lewej. Idealnie zadziałało.

 

[Polecacz 101]

Produkcja i montaż PCB - wybierz sprawdzone PCBWay!
   • Darmowe płytki dla studentów i projektów non-profit
   • Tylko 5$ za 10 prototypów PCB w 24 godziny
   • Usługa projektowania PCB na zlecenie
   • Montaż PCB od 30$ + bezpłatna dostawa i szablony
   • Darmowe narzędzie do podglądu plików Gerber
Zobacz również » Film z fabryki PCBWay

[Treker (Damian Szymański)]

@Darvald tak, zmiana pojemności kondensatorów to jedno rozwiązanie i świetnie sobie z tym poradziłeś. Inna opcja to jeszcze zmiana rezystorów, które wpływają na czas ładowania/rozładowywania kondensatorów.

17 godzin temu, Darvald napisał:

Rozdział o tranzystorach to w sumie pierwsza trudniejsza część kursu.

W końcu to kurs podstaw, więc nie mogliśmy tutaj poruszać zbyt trudnych tematów 😉 Zerknij później koniecznie do kolejnego kursu elektroniki - tam jest już więcej zawiłych tematów i praktycznych projektów: https://kurs.forbot.pl/elektronika2 

[Darvald]

Dnia 27.12.2022 o 09:24, Treker napisał:

@Darvald tak, zmiana pojemności kondensatorów to jedno rozwiązanie i świetnie sobie z tym poradziłeś. Inna opcja to jeszcze zmiana rezystorów, które wpływają na czas ładowania/rozładowywania kondensatorów.

O, fajnie że zwróciłeś uwagę że rezystory też mogą na to wpływać, sam pewnie bym na to nie wpadł. Będę musiał sprawdzić w praktyce 🙂

Dnia 27.12.2022 o 09:24, Treker napisał:

W końcu to kurs podstaw, więc nie mogliśmy tutaj poruszać zbyt trudnych tematów 😉 Zerknij później koniecznie do kolejnego kursu elektroniki - tam jest już więcej zawiłych tematów i praktycznych projektów: https://kurs.forbot.pl/elektronika2 

Na razie przechodzę kurs podstaw Arduino. Ale elektronika 1 była na tyle ciekawa, że drugiej części na pewno nie odpuszczę.

[Treker (Damian Szymański)]

@Darvald koniecznie polecam elektronikę poziom 2 i technikę cyfrową. Jak pójdziesz zbyt daleko w Arduino to później żal będzie wracać, a szkoda omijać te kursy. W każdym razie miło słyszeć, że kursy są ciekawe 🚀

[veiar]

Dzień dobry wszystkim 🙂

Próbowałem zrobić przykład z tranzystorem MOSFET, ale u mnie wygląda to jakby działał dopiero gdy podłączę go odwrotnie niż na schemacie z przykładu:

 

Ktoś ma pomysł co jest nie tak?
Symbol na obudowie tranzystora to: BS170 QG 95.

[Treker (Damian Szymański)]

@veiar witam na forum! Umieść proszę zdjęcie układu. GIF jest wygodny, ale jednak przy takiej kompresji ciężko sprawdzić połączenia 😉

[veiar]

@Treker takie jest ok?

[Treker (Damian Szymański)]

@veiar przepraszam za brak odpowiedzi, umknęło mi Twoje zdjęcie i miałem się przypominać w tej sprawie... A tu niespodzianka, bo zdjęcie było 🙂

Analizuję teraz i zdjęcie, i animację - mam wrażenie, że układ działa u Ciebie jednak poprawnie. Zakładam, że zdjęcie powyżej pokazuje Twoją "niedziałającą wersję". Tylko, że układ jest złożony błędnie, patrząc na powyższe zdjęcie:

• Tranzystor powinien być obrócony o 180*.
• Twój biały przewód powinien być podłączony do dodatniej szyny zasilania.

Porównuję to do tego schematu. I tak chyba jest w pierwotnej wersji na Twojej animacji. Czyli reasumując mam wrażenie, że układ działa poprawnie na animacji - chyba, że źle ją zinterpretowałem. Sprawdź to co napisałem i daj znać, która wersja działa, a która nie działa.

[veiar]

2 godziny temu, Treker napisał:

@veiar przepraszam za brak odpowiedzi, umknęło mi Twoje zdjęcie i miałem się przypominać w tej sprawie... A tu niespodzianka, bo zdjęcie było 🙂

Nie ma sprawy, dziękuję że odpowiedziałeś 🙂

2 godziny temu, Treker napisał:

Analizuję teraz i zdjęcie, i animację - mam wrażenie, że układ działa u Ciebie jednak poprawnie. Zakładam, że zdjęcie powyżej pokazuje Twoją "niedziałającą wersję". Tylko, że układ jest złożony błędnie, patrząc na powyższe zdjęcie:

• Tranzystor powinien być obrócony o 180*.
• Twój biały przewód powinien być podłączony do dodatniej szyny zasilania.

Zdjęcie jest klatką z późniejszej części animacji i pokazuje działającą wersję - tę, w której biały przewód połączony z bramką tranzystora wpięty do masy powoduje, że dioda nie świeci (zakładam, że tak to powinno działać). Gdy natomiast ten sam przewód włączy się do zasilania to dioda zaczyna świecić.

Problem polega na tym, że gdy tranzystor obrócę o 180*, to dioda świeci niezależnie od tego, czy bramka jest podłączona do zasilania czy do masy.

Wrzucam filmik (chyba powinienem był od tego zacząć 😀), z którego zrobiłem i animację i zdjęcie. Na początku widoczna jest realizacja tego schematu, wg którego dioda nie powinna świecić, ale świeci. Następnie obracam tranzystor o 180* i wygląda na to, że układ zaczyna reagować na podłączanie bramki do zasilania albo do masy.

 

[Treker (Damian Szymański)]

@veiar ok, teraz sytuacja jest już jasna i faktycznie wygląda jakby coś tam nie działało poprawnie. Czy robiłeś test z drugim takim samym tranzystorem? MOSFET-y są bardzo wrażliwe na wyładowania antystatyczne - możliwe, że zwykłym dotykiem uszkodziłeś ten tranzystor.

[veiar]

@Treker przetestowałem wszystkie z zestawu i każdy działa tak samo.

Edit: No i pytanie czy zepsuty tranzystor działałby, tylko że w drugą stronę 🤔

Edytowano Styczeń 5, 2023 przez veiar

[Treker (Damian Szymański)]

Sprawdzę to dziś jeszcze dokładniej. Podejrzana sprawa, że wszystkie nie działałby poprawnie, a nikt inny nie zgłaszałby ostatnio takiego problemu. Przeanalizuję wszystko później na spokojnie i dam znać, bo może coś przeoczyłem. Zadam tylko jeszcze jedno pytanie (wybacz, muszę, bo różne rzeczy już widywałem), a baterie w koszyku nie są włożone odwrotnie, co zamieniłoby plus z minusem? 😉

W ramach testu warto jeszcze złożyć układ od nowa na innym kawałku płytki stykowej, aby wyeliminować ewentualne problemy z przewodzeniem w danym miejscu płytki.