Kursy • Poradniki • Inspirujące DIY • Forum
Jak to mawiają: ludzie dzielą się na tych, którzy robią kopie zapasowe i na tych, którzy będą je robić. Wiele osób ma już nawyk robienia kopii np. swoich dokumentów. A co z innymi plikami?
Analogicznie, warto również jakoś zabezpieczać Raspberry Pi. Najprostszą, skuteczną metodą jest wykonanie pełnej kopii karty microSD.
Poradnik ten dedykowany jest głównie dla osób korzystających z Raspberry Pi, ale skorzystać z niego mogą również użytkownicy wszystkich innych komputerów SBC. Malinka została wybrana jako przykład w związku ze swoją niewątpliwą popularnością.
Artykuł ten omawia najszybszą i najprostszą metodę utworzenia kopii całego Raspberry Pi, gdy mamy do dyspozycji PC z Windowsem. Dzięki temu w kilkanaście minut możliwe jest pełne odtworzenia stanu malinki - łącznie z wszystkimi konfiguracjami, dodatkowymi programami itd. Metoda ta jest niezwykle przydatna w krytycznych sytuacjach, jak np.: uszkodzenie karty microSD.
Karty warto kopiować dla bezpieczeństwa. W przypadku fizycznej awarii karty będzie można łatwo odzyskać skonfigurowany i gotowy do pracy układ. Czasami system psuje się również dzięki "pomocy" użytkownika. Szczególnie podczas nauki zdarza się, że coś przypadkiem zepsujemy np. nadpiszemy pliki, usuniemy złe katalogi lub zablokujemy sobie dostęp do RPi. Jeśli posiadamy pełną kopię karty to unikniemy mozolnej instalacji gołego systemu, konfiguracji internetu, zdalnych dostępów itd.
Im więcej programów było już skonfigurowanych na Raspberry Pi tym więcej czasu zaoszczędzimy posiadając pełną kopię zapasową. Zdecydowanie łatwiej odtworzyć kopie, niż np. od nowa wgrywać i konfigurować Domoticza, który zarządzał automatyką w całym domu.
Trzeba pamiętać, że karty microSD to nie dyski SSD. Pamięci te nie były projektowane jako nośniki danych dla systemów operacyjnych. Karta microSD w Raspberry Pi może więc ulec uszkodzeniu - takie rzeczy się zdarzają i warto o tym pamiętać.
Raspberry Pi jest często używane jako kontroler automatyki domowej. Inteligentne sterowanie roletami i oświetleniem to mały wycinek tego co... Czytaj dalej »
Kopiowanie przydaje się też podczas normalnej pracy. Załóżmy, że pod ręką mamy tylko jedną kartę microSD, a chcielibyśmy przetestować inny system operacyjny. Możemy szybko skopiować zawartość pamięci, zainstalować nowe oprogramowanie, a później wrócić do naszej poprzedniej instalacji.
Innym przykładem może być również konieczność identycznej konfiguracji większej liczby malinek np. podczas prowadzenia szkoleń lub uruchamiania małej serii urządzeń. Znacznie łatwiej wgrać obraz skonfigurowanego systemu na 50 malinkach, niż konfigurować każdą sztukę "od zera".
Utworzenie kopii karty nie polega na ręcznym skopiowaniu zawartości plików na komputer - a już szczególnie, gdy używamy Windowsa i widzimy tylko małą część plików. Do wykonania kopii potrzebne jest oprogramowanie, które stworzy obraz całej karty.
Proces utworzenia kopii rozpoczynamy od wyłączenia Raspberry Pi, wyciągnięcia karty i podłączenia jej do PC (np. przez czytnik kart pamięci). Na karcie są dwie partycje, jedna z nich zostanie rozpoznana przez Windowsa i zobaczymy jej zawartość. Tym razem ona nas nie interesuje, więc zamykamy to okno.
Podgląd widocznej części karty microSD
Pora na instalację programu, który zrobi kopię. W przypadku Windowsa najpopularniejszy jest darmowy Win32 Disk Imager, który potrafi tworzyć i wgrywać obrazy na pamięci przenośne.
Instalacja programu jest prosta i nie wymaga wyjaśnień. Wystarczy pobrać instalator i go uruchomić. Po kilkunastu sekundach standardowej instalacji wyświetli się następujący komunikat:
Ważne jest, aby karta była podłączona do komputera przed uruchomieniem programu. Win32 Disk Imager nie ma zbyt wielu opcji i jest prosty w obsłudze. Na początku klikamy w niebieską ikonę folderu i wskazujemy miejsce, w którym ma być zapisana kopia.
Niezależnie od tego ile miejsca na karcie jest zajęte to kopia zajmie dokładnie tyle GB ile może pomieścić cała karta. Czyli kopia karty 16GB zawsze zajmie 16GB!
Gdy znajdziemy odpowiednie miejsce na dysku to w ścieżce docelowej wpisujemy też nazwę kopii wraz z rozszerzeniem *.img (które oznacza obraz dysku/pamięci). Następnie z rozwijanego menu wybieramy literę przypisaną do karty, którą chcemy skopiować. Pamięć wyciągnięta z RPi będzie tutaj widoczna jako dwie litery - wystarczy wskazać dowolną z nich (program i tak utworzy kopię całej karty).
Poprawnie wypełnione pola programu
Aby rozpocząć tworzenie kopii wciskamy przycisk opisany jako "Czytaj". Proces ten nie powinien trwać długo - najwyżej kilka minut. Postęp możemy śledzić na standardowym, zielonym pasku:
Gdy kopia zostanie ukończona w miejscu docelowym znajdziemy plik, który faktycznie będzie zajmował tyle miejsca, ile maksymalnie mogłaby pomieścić karta:
Utworzona kopia systemu
Wgrywanie kopii jest równie proste. Wpinamy kartę do PC i uruchamiamy Win32 Disk Imager. Klikając w ikonkę niebieskiego folderu wybieramy wcześniejszą kopię. Z rozwijanej listy wybieramy literę dysku, do której przypisana jest karta microSD. Na koniec klikamy przycisk "Zapisz".
Karta, na którą wgrywamy kopię musi mieć pojemność minimum taką samą jak karta źródłowa, ale oczywiście może też być większa!
Odtworzenie kopii karty microSD
Proces wgrywania kopii na kartę zajmie znacznie więcej czasu, niż trwało tworzenie obrazu. Wiąże się to głównie z tym, że karta pozwala na szybki odczyt informacji i wolniejsze ich zapisywanie.
Po nagraniu kopii, kartę możemy wyciągnąć z komputera i włożyć ją do Raspberry Pi. System powinien zadziałać tak samo, jak działał przed zrobieniem kopii.
Alternatywnie do wgrywania kopii na kartę można wykorzystać znany nam już program Etcher, który był używany w kursie podstaw Raspberry Pi do wgrywania Raspbiana na nową kartę. Postępujemy tak samo jak podczas wgrywania nowego systemu.
Wgrywanie kopii karty za pomocą alternatywnego programu
Jeśli obraz systemu wgramy na kartę microSD o większej pojemności, to system również zadziała od razu. Niestety malinka nie będzie jednak widziała pełnej pojemności karty.
Aby to naprawić wystarczy jednak uruchomić narzędzie raspi-config, a następnie wybrać Advanced options. W nowym menu wybieramy Expand Filesystem i zatwierdzamy zmianę ustawień. Po ponownym uruchomieniu systemu, Raspberry Pi będzie już miało dostęp do całej karty.
Opisana w tym poradniku metoda jest bardzo prosta i wygodna. Co najważniejsze, działa ona dobrze niezależnie od tego co jest zainstalowane na Raspberry Pi. Jedyną wadą tego rozwiązania jest rozmiar kopii, który zawsze zajmuje tyle co cała karta.
Tworzenie mniejszej kopii byłoby wygodniejsze, ale znacznie trudniejsze. Z drugiej strony, nie są to wielkości, którymi trzeba się bardzo przejmować. Zawsze znajdzie się jakaś metoda, aby znaleźć na PC kilka dodatkowych GB na kopię - warto więc pamiętać o tej prostej metodzie, bo często można dzięki niej zaoszczędzić później kilka godzin pracy.
W ciągu kilku ostatnich lat w świecie elektroniki ogromną popularność zyskały dwie platformy. Dzięki Arduino i Raspberry Pi każdy... Czytaj dalej »
Autor: Damian Szymański
Test: Piotr Adamczyk
Przeczytaj powiązane artykuły oraz aktualnie popularne wpisy lub losuj inny artykuł »
karta, kopia, raspberrypi, Raspbian, rpitips, sbc, system
Dołącz do 20 tysięcy osób, które otrzymują powiadomienia o nowych artykułach! Zapisz się, a otrzymasz PDF-y ze ściągami (m.in. na temat mocy, tranzystorów, diod i schematów) oraz listę inspirujących DIY z Arduino i RPi.
Trwa ładowanie komentarzy...